ลายขัดถือได้ว่าเป็นลายพื้นฐานของเครื่องจักสานซึ่งอาจจะเป็นลวดลายเบื้องต้นของการทำเครื่องจักสานที่เก่าแก่ที่สุดก็ได้ลักษณะของลายขัดเป็นการสร้างแรงยึดระหว่างกันด้วยการขัดกันของตอกหรือวัสดุอื่นด้วยการขัดกันเป็นมุมฉากระหว่างแนวตั้งหรือเส้นตั้ง
(Vertical)และแนวนอนหรือเส้นนอน(Horizontal)อาจจะขัดกันให้เกิดช่องว่างระหว่างเส้นตอกเป็นตาสี่เหลี่ยมเล็กใหญ่อย่างไรก็ได้
ลายขัดได้วิวัฒนาการจากการสารขัดกันระหว่างเส้นตอกแนวนอนอย่างล่ะเส้น
มาเป็นการใช้เส้นตอกแนวละหลายๆ เส้น ขัดสลับกันทำให้เกิดลายใหม่ๆ
ขึ้นหรืออาจจะสอดทแยงเข้าไประหว่างเส้นตั้งและเส้นนอนก็ได้
จะได้ลายใหม่ขึ้นเช่นกันหรือจะให้ลายขัดกันในลักษณะแนวทแยงมีช่องว่างระว่างเป็นรูปข้าวหลามตัดก็ได้
หรือจะเพิ่มเส้นตอกด้วยกันยกและข่มสลับกันไป
ลายสองและลายสามจะทำให้ได้ลวดลายขัดที่ละเอียดยิ่งขึ้น และมีลวดลายที่ประกฎบนผิวแปลกออกไปด้วย
ถ้าพิจารณาแล้วจะเห็นว่า “ลายขัด” เป็นแม่แบบ
ของลายสานทั้งปวงซึ่งมีอยู่ในงานจัดสานของชนชาติต่างๆทั่วไปและเป็นลายที่วิวัฒนาการขึ้นมาเป็นลายต่างๆตามความต้องการด้านประโยชน์ใช้สอยได้มากมาย
ตั้งแต่ลายขัดธรรมดา ด้วยการยกเส้นหนึ่ง สอดขัดเข้าไปเส้นหนึ่ง
มาจนถึงยกสองเส้นข่มสอง ซึ่งเรียกว่า ลายสอง
ยกสามเส้นข่มสามเส้นเรียกว่าลายสามเรื่อยไปจนถึงการสานแบบยกดอกเป็นลวดลายต่างๆ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น